Leren zit vaak in de sector van ‘moeten moeten moeten’. Ik merk dat ook bij onze kinderen. Toch zie je hen ook vaak leren met heel veel goesting – al is dit dan meestal uit eigen beweging en zonder dat we het leren noemen.

Ook in organisaties zie ik nog vaak de reflex dat leren verplicht is. Terwijl onderzoek heeft aangetoond dat leren vanuit intrinsieke motivatie betere en blijvende resultaten oplevert.

Op welke manier kan je ervoor zorgen dat het niet enkel gaat om verplichte nummers? Ik geef 5 manieren:

1. Rond de verplichte zaken (cf. technische trainingen, EHBO, brandveiligheid, procedures, …) kan je best starten met samen op zoek gaan naar de meerwaarde voor het werk van elke medewerker. Op het moment dat ze dit zien, verandert moeten in willen weten.
2. Maak duidelijk dat leren een attitude is en vragen stellen een kerncompetentie. Wanneer je iets niet weet, is de beste optie iemand raad vragen. Blijf er niet mee zitten.
3. Wanneer leermomenten vertrekken vanuit een echte dialoog – en dus niet vanuit ‘de slimste staat vooraan en de anderen moeten gewoon slikken’ – wordt verbinding gemaakt met wat er leeft bij de medewerkers. Dit zorgt ervoor dat ze mee eigenaarschap opnemen voor hun leren.
4. Creëer voldoende tijd voor leren. Op die manier kunnen mensen ook zelf op zoek gaan naar antwoorden. Dit zorgt voor eigenaarschap en daardoor ook een gedeelde verantwoordelijkheid.
5. Leren wordt versterkt wanneer wat bezig is onderbroken wordt en het impliciete expliciet gemaakt wordt. Op die manier wordt het geleerde echt verankerd bij de medewerkers.

Enkele concrete voorbeelden van deze 5 manieren om goesting in leren te creëren:

1. Meerwaarde doen zien
   • Aan het begin van een sessie de vraag stellen: “Op welke manier heeft deze procedure al een rol gespeeld in jouw werk?”
   • Ter voorbereiding vragen een voorbeeld mee te brengen van een concrete situatie die te maken heeft met het thema.
   • In kleine groepjes stilstaan bij wat je zou willen hebben aan de procedure die besproken wordt. “Wanneer zal ze voor jou een meerwaarde betekenen?”
    
2. Leren als attitude
   • Zelf heel veel open, eerlijke en nieuwsgierige vragen stellen zodat je een echte voorbeeldfunctie hebt.
   • Regelmatig vragen aan anderen of ze nog met vragen zitten.
   • Tijdens coachingsgesprekken tijd maken voor het thema “leren”. Aan mensen vragen wanneer ze het meeste geleerd hebben tijdens de voorbije periode.
    
3. Echte dialoog creëren
   • Aan de start of ter voorbereiding leervragen inventariseren. “Op welke vraag wil jij vandaag een antwoord?”
   • De vraag stellen “Wanneer ga jij straks content naar huis?”
   • In plaats van slides te projecteren ze ophangen in het lokaal en aan de medewerkers vragen rond te lopen en vragen te stellen die opkomen. Op die manier ga je in gesprek en ontstaat een dialoog over de inhoud.
    
4. Tijd maken voor leren
   • Geef iedereen de mogelijkheid x-aantal uren per jaar aan de slag te gaan met zijn of haar leren. Het maakt niet uit of ze een vorming willen volgen, een webinar, een boek lezen, … zolang ze maar zelf de oogst op één of andere manier teruggeven aan hun collega’s.
   • Elk vergadermoment 1/3 tijd voorbehouden voor leeractiviteiten, zoals intervisie, samen een film bekijken, iemand die iets wil uitproberen met de collega’s, …
   • Op het moment dat een leerthema op tafel komt, mensen de mogelijkheid geven hier samen rond te werken. Ad hoc leergroepen samenstellen.
    
5. Onderbreek wat bezig is
   • Op het moment dat je merkt dat er impliciet iets geleerd wordt, even op pauze drukken en dit expliciteren (bv. door een oogstblad aan de muur, kaartjes met wat geleerd werd, …).
   • Voorzie een leerstok of een ander voorwerp op elk vergadermoment. Iedere medewerker kan deze grijpen op het moment dat hij iets leert.
   • Kijk op het einde van een dag samen terug op wat geleerd werd. Giet dit in een kleurrijke mindmap en geef deze een plek aan de leermuur.

Dit zijn enkele manieren om samen rond leren aan de slag te gaan en te zorgen dat iedereen goesting krijgt in leren. Dit zorgt voor betere leerresultaten die langer meegaan. Op deze manier gaat ook de werking er steeds weer op vooruit.

Wat geeft jou trouwens goesting om te leren?